Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcania się z art. 207 § 1 k.k. z wnioskami dowodowymi wzór

Celem niniejszego artykułu jest opisanie:

• na czym polega przestępstwo znęcania się z art. 207 § 1 k.k.
• jakie przesłanki wyczerpują znamiona przestępstwa znęcania się z art. 207 § 1 k.k.
• gdzie i w jakiej formie należy złożyć zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa?
• jakie elementy powinno zawierać zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa?

Zgodnie z art. 207 § 1 kk ”Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

Ochroną na podstawie art. 207 § 1 kk ustawodawca obejmuje:

• osoby najbliższe wobec sprawcy, poprzez które w myśl art. 115 kk należy rozumieć: małżonka, wstępnego (rodzice, dziadkowie), zstępnego (dzieci, wnuki), rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu (np. brat żony, siostra męża, rodzice małżonka), osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu;
• osoby nieporadne, czyli te, które ze względu na swój stan fizyczny lub psychiczny – np. podeszły wiek, ciężką chorobę, kalectwo lub upośledzenie umysłowe – nie są w stanie decydować o swoim losie, czy też przeciwstawić się znęcaniu;
• małoletnich - osoby, które nie ukończyły 18 lat, (nawet gdy nie należą do kręgu osób najbliższych);
• osoby pozostające wobec sprawcy w stałym lub przemijającym stosunku zależności.

Fizyczne znęcanie się nad kimś, polega na zadawaniu cierpień ciału tej osoby w różny sposób. Zachowania tego typu w przeważającej części przypadków sprowadzają się do bicia, kopania, szarpania, duszenia, gryzienia, przypalania, rzucania osobą o ścianę lub podłogę, szarpania za włosy, wykręcania rąk, wiązania rąk lub nóg, przymuszania do wykonywania upokarzających czynności, opluwania, wyrzucania z domu lub niewpuszczaniu do domu w zimie, przetrzymywania w pomieszczeniach zamkniętych, głodzenia.

Natomiast znęcanie psychiczne polega na zadawaniu cierpień moralnych oraz psychicznych psychice ofiary, przykładowo przez obrażanie tej osoby, poniżanie, wyszydzanie (naśmiewanie), straszenie, emocjonalne odrzucanie, niewpuszczanie do domu, odmawianie zaspokajania podstawowych potrzeb.

Przestępstwo znęcania się może być popełnione przez:

• działanie (np. bicie, znieważanie, groźby, zniszczenie mienia)

lub

• zaniechanie (np. dręczenie głodem dziecka, osoby starszej lub schorowanej, niewpuszczanie do domu zimą, nieogrzewanie zimnego mieszkania).

Jak już zostało wspomniane, znęcanie może być popełnione zarówno przez działanie, jak i zaniechanie. Jednakże w przypadku gdy znęcanie przybiera postać zaniechania, może być przypisane jedynie sprawcy, który ma obowiązek podejmowania w stosunku do ofiary określonych czynności. Wprost o tym mówi wyrok SN z 19 października 1961 r., V K 486/61 (OSN 1962, nr III, poz. 42).

Poprzez ustawowe pojęcie „znęca się" należy rozumieć działanie albo zaniechanie sprawcy polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub poważnych cierpień moralnych, powtarzającym się albo jednokrotnym, lecz intensywnym i rozciągniętym w pewnym okresie czasu – takie stanowisko odnajdziemy w wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 marca 2012 r., II AKa 388/12 (Lex nr 1129381).

W większości przypadków znęcanie się charakteryzuje się intensywnym i częstotliwym działaniem, na które składa się wiele czynów tego samego typu. Możemy natomiast wyróżnić wyjątek w którym za „znęcanie się” uznajemy postępowanie, które wprawdzie ogranicza się do jednego zdarzenia (czynu) o określonym miejscu i czasie, lecz cechuje się wysokim natężeniem zadawanych cierpień fizycznych i psychicznych (np. odcięcie dopływu prądu, które jest czynem jednorazowym, ale jego skutki są odczuwalne w znacznie dłuższym przedziale czasu).

Aby można było mówić o znęcaniu się, niezbędne jest istnienie przewagi sprawcy nad ofiarą. Przewagi tej nie należy pojmować jedynie w znaczeniu przewagi fizycznej – możemy także wyróżnić przewagę o charakterze psychicznym czy ekonomicznym. Znęcanie się jest niezależne od tego, czy pokrzywdzony, nad którym sprawca znęca się, sprzeciwia się mu i próbuje się bronić, czy też nie. Stosowane przez taką osobę środki obronne należy uznać za usprawiedliwione, ponieważ są podejmowane w obronie przed bezpośrednim, bezprawnym zamachem na jej dobro. Nie można więc uznać, że obrona osoby, nad którą sprawca się znęca, odbiera jego działaniu cechy przestępstwa.

Gdzie i w jakiej formie należy złożyć zawiadomienie?

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa możesz złożyć w dwojaki sposób:

• ustnie – udając się do najbliższej jednostki Policji - zawiadomienie zostanie odebrane od Ciebie w formie ustnej do protokołu (z reguły na specjalnie przeznaczonym do tego formularzu), od razu zostaniesz przesłuchany w charakterze świadka. Policjant po odebraniu do Ciebie zawiadomienia odczyta Ci jego treść, nie podpisuj go jeżeli nie będzie zgodna z tym co powiedziałeś.
• pisemnie – składając w jednostce Policji lub w biurze podawczym Prokuratury (właściwej miejscowo ze względu na miejsce popełnienia czynu – w okręgu której popełniono czyn) pismo zawierające zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Treść zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

Takie zawiadomienie powinno zawierać w szczególności:

1. miejsce i datę sporządzenia pisma
2. jednostkę do której jest kierowane pismo (Prokuratura Rejonowa w………. adres – właściwa będzie Prokuratura w okręgu której zostało popełnione przestępstwo)
3. osoby pokrzywdzone (imiona i nazwiska ze wskazaniem adresów ewentualnie jeżeli to możliwe nr tel.)
4. osobę której dotyczy zawiadomienie – będącą sprawcą znęcania się ( imię nazwisko adres)
5. opis czynu zarzucanemu osobie podejrzanej – (m.in. wskazanie miejsca i okresu trwania przestępstwa znęcania się z art. 207 § 1 k.k., a także na czym polegało zachowanie sprawcy, wymienienie osób pokrzywdzonych)
6. w zawiadomieniu można zawrzeć wnioski dowodowe (np. o przesłuchanie wskazanej osoby w charakterze świadka)
7. uzasadnienie – zawierające dokładny opis stanu faktycznego, wymienienie osób pokrzywdzonych, kto jest sprawcą, jakich zachowań dotyczy, w jakim okresie czasu, podanie miejsca popełnienia przestępstwa.
8. podpis osoby zawiadamiającej.

Wnioski dowodowe

W zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa możemy wnioskować o przeprowadzenie dowodów:

1. dowód z przesłuchania świadka

Należy wskazać niezbędne informacje dotyczące świadka, który ma zostać przesłuchany, tj.:

• imię i nazwisko świadka
• adres zamieszkania świadka (na ten adres zostanie wysłane wezwanie do stawiennictwa)
• nr telefonu do świadka (umożliwi to wcześniejsze przesłuchanie świadka oraz ułatwi Policji kontakt z nim)
• okoliczność, na jaką powołujemy świadka, a więc to co świadek może potwierdzić w swoich zeznaniach

2. dowód z dokumentu z obdukcji lekarskiej

3. listy, sms-y, e-maile zawierające wyzwiska, groźby, wulgarne zwroty pod adresem ofiary

4. nagrania wyzwisk, gróźb i innych agresywnych zachowań sprawcy przemocy domowej

Wszystkie wnioski dowodowe należy zamieścić bezpośrednio po treści zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (na początku pisma) jednak przed uzasadnieniem.

Co ważne, wnioski dowodowe można zgłosić również ustnie do protokołu zawiadomienia, warto jednak wcześniej spisać sobie dane dotyczące tych wniosków (np. dane świadków, nazwy plików z nagraniami) oraz na jaką okoliczność będziemy je powoływali.

W przypadku wydania przez Prokuratora postanowienia o wszczęciu śledztwa zostaną przeprowadzone czynności wyjaśniające oraz przeprowadzone dowody mające na celu wyjaśnienie okoliczności popełnia przestępstwa. Pamiętaj, że w razie wydania przez Prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa przysługuje Ci zażalenie do Sądu Rejonowego (właściwego miejscowo ze względu na miejsce popełnienia czynu) za pośrednictwem Prokuratury w terminie 7 dni od dnia doręczenia takiego postanowienia lub od dnia jego ogłoszenia.