Wniosek o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym

W niniejszym artykule przedstawię podstawy oraz niezbędne elementy, jakie powinien zawierać wniosek o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym.

Jak stanowi art. 10641 § 1 k.p.c., przeciwko dłużnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest dopuszczalna egzekucja z dochodów uzyskiwanych z tej działalności przez ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym. Ponadto zgodnie z art. 10641 § 2 k.p.c., do zarządu ustanowionego na podstawie § 1 stosuje się odpowiednio przepisy o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości, z uwzględnieniem poniższych artykułów rozdziału 2 k.p.c.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do definicji ogólnych zawartych w powyższym przepisie. Tak więc, przez:

• działalność gospodarczą należy rozumieć zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły zgodnie z art. 2 – Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r.;
• przedsiębiorstwo należy rozumieć zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego;
• gospodarstwo rolne należy rozumieć grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego zgodnie z art. 553 Kodeksu cywilnego.

W głównej mierze egzekucja przez zarząd przymusowy zmierza do odebrania dłużnikowi zarządu nad jego przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym i oddaniu go pod zarząd osoby trzeciej, wyznaczonej przez organ egzekucyjny, czyli odpowiedni sąd. Poprzez taki zabieg prawny, głównym źródłem zaspokojenia roszczeń wierzyciela są dochody, jakie zarządca uzyskuje z przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego po uiszczeniu wszystkich należności związanych z zarządem, które zostały określone w art. 940 k.p.c.

Dłużnikami prowadzącymi działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego mogą być: osoba fizyczna, osoba prawna oraz odpowiednia jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której przepisy przyznają zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Co do sposobu wszczęcia przedmiotowej egzekucji to postanowienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego przez zarząd przymusowy może być wydane przez sąd na wniosek wierzyciela, uprawnionego organu egzekucyjnego oraz z urzędu na żądanie sądu pierwszej instancji, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji zgodnie z art. 796 k.p.c.
W tym miejscu należy wskazać, że osobą uprawnioną do zgłoszenia powyższego wniosku w żadnym wypadku nie może być dłużnik, który poprzez taki sposób egzekucji będzie chciał zapobiec sprzedaży przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego w całości albo poszczególnych jego składników będących podstawą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i jego jedynym źródłem utrzymania.

Zgodnie z treścią art. 10642 § 1 k.p.c., we wniosku o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy należy dokładnie określić przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne albo ich część.

W takim wniosku o wszczęcie egzekucji należy przede wszystkim wskazać nazwę przedsiębiorstwa, gdzie jest położone oraz, że jest własnością lub współwłasnością dłużnika. Jeżeli chodzi o gospodarstwo rolne to należy opisać jego powierzchnię, gdzie jest położone i czyją jest własnością.
W przypadku przedsiębiorstwa należy wskazać numer Krajowego Rejestru Sądowego lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, pod którym/-ą działalność gospodarczą prowadzi dany przedsiębiorca – dłużnik.

Kolejno, do wniosku dołącza się informację komornika o wszystkich postępowaniach egzekucyjnych prowadzonych przeciwko dłużnikowi z mienia wchodzącego w skład przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. Powyższą informację można uzyskać od komornika sądowego, który jest właściwy miejscowo i rzeczowo do prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Stosownie do art. 10643 k.p.c., wniosek o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy sąd rozpoznaje na posiedzeniu niejawnym, zaś postanowienie w przedmiocie wniosku doręcza się również wskazanym we wniosku wierzycielom prowadzącym egzekucję z mienia wchodzącego w skład przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.
Ponadto należy wskazać, że na postanowienie odpowiedniego sądu w przedmiocie wszczęcia egzekucji poprzez zarząd przymusowy przysługuje zażalenie stronom oraz wierzycielom, którzy prowadzą egzekucję z mienia wchodzącego w skład przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.
W tym miejscu warto podkreślić, że termin powyższego zażalenia wynosi 7 dni, zaś termin do wniesienia zażalenia przez wierzycieli, którzy prowadzą egzekucję z mienia wchodzącego w skład przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, niewskazanych we wniosku, liczy się od dnia powzięcia przez nich wiadomości o wszczęciu egzekucji.

Właściwym sądem w związku z przedmiotowym wnioskiem, do prowadzenia egzekucji przez zarząd przymusowy jest sąd, w którego okręgu znajduje się siedziba przedsiębiorstwa lub w którego okręgu jest położone gospodarstwo rolne. Jeżeli gospodarstwo rolne położone jest w okręgu kilku sądów, wybór należy do wierzyciela. Jeżeli egzekucja ograniczona jest do części przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, właściwy jest sąd, w którego okręgu część ta się znajduje.

Do przedmiotowego wniosku zawsze powinno się dołączyć odpowiedni tytuł wykonawczy (najczęściej wyrok sądu), który jak w każdym przypadku jest podstawą do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Ponadto, jeżeli we wniosku wskazujesz i powołujesz się na księgi wieczyste, powinieneś dołączyć do wniosku o wszczęcie egzekucji poprzez zarząd przymusowy odpowiednie odpisy tych ksiąg.

Ostatnim, koniecznym warunkiem opisywanego wniosku jest wniesienie stosownej opłaty. W obecnym stanie prawnym, na podstawie art. 73 pkt 1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłatę stałą w kwocie 1000 zł pobiera się od wniosku o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.