W jaki sposób złożyć pozew o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego dziecka?

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie w jakich przypadkach możesz żądać podwyższenia alimentów na rzecz Twojego małoletniego dziecka. Często zdarza się, że po dniu wydania wyroku zasądzającego alimenty na rzecz małoletniego dziecka zmieniają się okoliczności, które Sąd brał pod uwagę przy zasądzaniu alimentów w danej kwocie. Alimenty, które zostały ustalone w ugodzie zawartej między Tobą a zobowiązanym do alimentacji również mogą ulec podwyższeniu na skutek zmiany stosunków.

Zgodnie z art. 138 krio W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Zmiana stosunków jest zatem zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego, które pojawiły się po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty.

Zatem możesz żądać podwyższenia alimentów na rzecz małoletniego dziecka w trzech przypadkach:

1) zwiększenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty;

2) zwiększenia możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty;

3) zmniejszenia sprawowania pieczy nad małoletnim dzieckiem przez pozwanego po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty;

lub jeżeli powyższe przesłanki wystąpiły łącznie.

Szczegółowe omówienie powyższych przesłanek, od których zależy podwyższenie alimentów znajdziesz w niniejszym artykule w podrozdziale „ uzasadnienie żądania”.

Oznaczenie stron w pozwie

To małoletni jest powodem w procesie, zaś przedstawiciel ustawowy działa w imieniu i na rzecz małoletniego, tak aby ten mógł skorzystać z przysługujących mu praw.

Przykład: matka, która dochodzi podwyższenia alimentów w imieniu swojego małoletniego dziecka, w pozwie musi wskazać że powodem jest dziecko, a nie ona. Gdy matka wskaże siebie jako powoda, sąd odrzuci pozew. Zatem oznaczenie powoda powinno wyglądać w następujący sposób: Powód: XYZ (nr Pesel, adres zamieszkania) reprezentowany przez matkę małoletniego przedstawicielkę ustawową XYZ ( nr Pesel) i wskazanie adresu zamieszkania.

Pozwanym w procesie będzie rodzic, od którego żądasz podwyższenia alimentów.

Oznaczając strony procesu musisz pamiętać, aby wskazać ich imię, nazwisko, adres, a także nr PESEL. W przypadku składania pozwu o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego dziecka przez przedstawiciela ustawowego niezbędne jest wskazanie również jego danych tj. imienia i nazwiska, nr PESEL, adresu zamieszkania, a także stopnia pokrewieństwa z małoletnim.

Właściwość Sądu, czyli do którego Sądu skierować pozew o podwyższenie alimentów

Pozew o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego musisz skierować do właściwego sądu. Rzeczowo właściwym sądem będzie zawsze sąd rejonowy. Jeśli chodzi o właściwość miejscową ustawodawca pozostawił Ci dwie możliwości. Uprawniony do alimentów może wytoczyć powództwo przed Sąd według swojego miejsca zamieszkania (adres zamieszkania dziecka), lub przed sąd zamieszkania strony pozwanej. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w kraju, możesz wytoczyć powództwo wyłącznie według miejsca zamieszkania powoda.

Przykład:

• jeżeli małoletni ma miejsce zamieszkania na Woli, właściwy do rozpoznania sprawy będzie Sąd Rejonowy dla Warszawy – Woli w Warszawie
• jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania w Śródmieściu, właściwy do rozpoznania sprawy będzie również Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie,

to od Ciebie zależy do którego sądu złożysz pozew o podwyższenie alimentów, gdyż jak wspomniano powyżej miejscowo właściwym sądem jest zarówno sąd zamieszkania dziecka, jak i sąd zamieszkania pozwanego.

Zgodnie z art. 25 k.c miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z kolei zgodnie z art. 26 § 1 k.c miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zgodnie z § 2 powyższego przepisu jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Dlatego też miejsce zameldowania powoda czy pozwanego nie ma tutaj żadnego znaczenia. Ważne jest tutaj miejsce faktycznego pobytu z zamiarem jego kontynuowania.

Określenie wartości przedmiotu sporu

W pozwie o podwyższenie alimentów musisz także wskazać wartość przedmiotu sporu z uwagi na to, iż jest to roszczenie majątkowe. Zastosowanie ma tutaj art. 22 k.p.c, zgodnie z którym„w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok”.A zatem, w przypadku powództwa o podwyższenie alimentów, wartość przedmiotu sporu to iloczyn 12 x różnica między dotychczasową wysokością alimentów a wnioskowanymi alimentami.

Przykład: alimenty dotychczas wynosiły 2.000 zł miesięcznie, powód żąda podwyższenia do wysokości 2.500 zł miesięcznie, wartość przedmiotu sporu będzie wynosić 6.000 zł (500×12 m-cy = 6.000zł)

Prawidłowy tytuł pisma

Gdy kierujesz pozew do Sądu pamiętaj, abyś odpowiednio zatytułował pismo. Prawidłowy tytuł pisma powinien brzmieć „Pozew o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego” lub „pozew o podwyższenie alimentów”. Co prawda błędne zatytułowanie pisma nie powoduje negatywnych skutków dla strony takich jak odrzucenie pozwu czy wezwanie do uzupełniania braków formalnych, jednakże prawidłowe zatytułowanie pisma przyśpiesza rozpoznanie sprawy.

Pamiętaj koniecznie o wskazaniu adresu, danych osobowych oraz nr PESEL stron, a także o własnoręcznym podpisie pod pismem. Gdy w piśmie pominiesz te dane narazisz się na brak formalny i wydłużenie postępowania. W takim przypadku Sąd na podstawie art. 130 § 1 k.p.c wezwie Cię do uzupełnienia braków formalnych pod rygorem zwrotu pozwu. Zgodnie z tym przepisem „Jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym”. Jak wynika z powyższego na uzupełnienie braku formalnego masz 7 dni od dnia doręczenia ci wezwania sądu do uzupełnienia braków formalnych.

Określenie żądania

Pozew powinien składać się z dwóch części: określenia żądania oraz jego uzasadnienie. Określenie żądania powinno być jasne dla Sądu, należy wskazać tutaj przede wszystkim kwotę jakiej żądamy na rzecz małoletniego.

na podstawie art. 138 k.r.o wnoszę o podwyższenie od pozwanego na rzecz powoda alimentów, orzeczonych wyrokiem (tutaj wpisz Sąd, który wydał wyrok zasądzający alimenty) w sprawie o sygn. akt (tutaj wpisz sygnaturę akt) z kwoty (tutaj wpisz dotychczasową kwotę alimentów) zł miesięcznie do (tutaj wpisz, kwotę której się domagasz) zł miesięcznie, płatnych do 10- ego dnia każdego miesiąca z góry na rzecz powoda, wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat

• Przykładowo:

Obok głównego żądania tj. podwyższenia kwoty alimentów, możesz także wnioskować o inne czynności, które może dokonać sąd, m.in.:

• zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania,

Przykładowo:

Wniosek o zabezpieczenie roszczenia o alimenty

Na podstawie art. 730 k.p.c oraz art. 730¹ § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 753 §1 k.p.c o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o podwyższenie alimentów poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda w czasie trwania postępowania kwoty (tutaj wpisz kwotę jakiej żądasz) miesięcznie płatnej do 10- ego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

• powołanie i przeprowadzenie dowodu ze wskazanych przez Ciebie świadków,
• zażądanie o zwrócenie się przez Sąd do odpowiednich instytucji (sądy, urzędy, banki) o udostępnienie dokumentów,
• polecenie pozwanemu dostarczenia różnego rodzaju dokumentów będących w jego posiadaniu,
• przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność powoda czy też,
• zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, jeżeli jesteś reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.

Uzasadnienie żądania

Z kolei uzasadnienie żądania powinno zawierać okoliczności faktyczne sprawy z przytoczeniem dowodów, które mają poprzeć twoje żądania. Powinieneś załączyć jak najwięcej dowodów, z których wynika fakt wpływający na podwyższenie alimentów. Uzasadnienie powinno być czytelne dla Sądu. Najlepiej, jeśli podzielisz je na rozdziały. W pozwie powinny się znaleźć następujące rozdziały:

• usprawiedliwione potrzeby małoletniego - opisz szczegółowo wydatki, jakie dodatkowo ponosisz na rzecz małoletniego po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty, np. związane z wyżywieniem, mieszkaniem, edukacją wypoczynkiem, leczeniem – najlepiej jeśli każdą grupę wydatków opiszesz w podrozdziałach (np. koszty mieszkania – tutaj wskaż opłaty np. za czynsz, gaz, energię, wodę) i załączysz odpowiednie dokumenty na potwierdzenie ponoszonych nowych wydatków – tj. faktury lub rachunki. Pamiętaj, aby załączyć rachunki wraz z potwierdzeniem dokonywania transakcji z twojej karty płatniczej, gdyż tylko takie rachunki stanowią dowód w sprawie. Pokaż Sądowi w jakim zakresie wydatki te zwiększyły się od momentu wydania przez Sąd wyroku zasądzającego alimenty.
• możliwości zarobkowe i majątkowe (zarówno twoje jak i pozwanego) – tutaj opisz swoją i pozwanego obecną sytuację majątkową porównując ją z okolicznościami sprzed wydania wyroku zasądzającego alimenty.
• Zakres pieczy sprawowanej nad małoletnim – zgodnie z art. 135 § 2. krio „wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego”. Jeżeli ojciec/matka początkowo choćby częściowo sprawował/a opiekę nad małoletnim dzieckiem, a teraz w ogóle nie interesuje się dzieckiem, nie ma z nim kontaktu a Ty sprawujesz całkowitą pieczę nad małoletnim, jest to okoliczność, która uzasadnia podwyższenie alimentów.

Zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka

Wysokość zasądzonych alimentów na rzecz małoletniego dziecka może ulec zmianie. Potrzeby dziecka wzrastają najczęściej wraz z jego dorastaniem. Pojawiają się dodatkowe koszty np. związane z uczęszczaniem dziecka do szkoły, na dodatkowe zajęcia czy też korepetycje.

Przykład: Dziecko zaczęło uczęszczać na dodatkowe zajęcia np. korepetycje z matematyki. Koszt związany z zajęciami wynosi 400 zł miesięcznie. Jest to nowy usprawiedliwiony wydatek na rzecz małoletniego dziecka. Pamiętaj, że każdy wydatek musisz udokumentować. Zatem jeżeli dziecko uczęszcza na korepetycje dołącz potwierdzenia przelewów, które wykonujesz na ten cel.

Koszty utrzymania małoletniego mogą również zwiększyć się np. na skutek zmiany przez Ciebie dotychczasowego mieszkania, w którym w chwili wydania wyroku zasądzającego alimenty mieszkałaś z małoletnim dzieckiem.

Przykład: w chwili zasądzenia alimentów mieszkałaś z małoletnim dzieckiem w wynajmowanym mieszkaniu, gdzie najem wynosił 1.500 zł miesięcznie. Później (po prawomocnym zasądzeniu na rzecz małoletniego dziecka alimentów) wraz z małoletnim zamieszkaliście w mieszkaniu, gdzie koszt wynajmu wynosi 2.500 zł miesięcznie. W związku z tym koszt najmu zwiększył się o 1.000 zł miesięcznie, więc udział małoletniego wynosi 500 zł miesięcznie więcej.

Ponadto może się zdarzyć, że dziecko po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty zachoruje na przewlekłą chorobę. W takim przypadku jego usprawiedliwione potrzeby niewątpliwie się zwiększą, gdyż będziesz musiał/a ponieść dodatkowe koszty związane z lekami czy rehabilitacją .

Ponadto gdy dziecko dorasta często ponosi większe koszty związane z wyżywieniem, chemią, pojawiają się nowe potrzeby.

Najlepiej, jeśli każdy wydatek na dziecko opiszesz w osobnych podrozdziałach i wykażesz jak zmieniły się te wydatki od wydania wyroku zasądzającego alimenty.

np.

koszt edukacji dziecka

W momencie wydania wyroku zasądzającego alimenty przez Sąd....... (tutaj wskaż Sąd, który wydał wyrok) na rzecz małoletniego dziecka, powód nie uczęszczał do szkoły. Od września (tutaj napisz rok) małoletnie dziecko uczęszcza do Publicznej Szkoły Podstawowej/ Prywatnej Szkoły Podstawowej, wobec czego ponosi z tego tytułu koszty (Należy tutaj szczegółowo opisać, jakie powód ponosi koszty związane z edukacją np. zakup podręczników szkolnych, wyprawki szkolnej, przyborów szkolnych, opłaty komitetu rodzicielskiego oraz składek klasowych).

Koszty związane z edukacją mogą również się zwiększyć w przypadku, gdy np. dziecko zaczęło uczęszczać na dodatkowe korepetycje.

koszty mieszkania dziecka

Tutaj wskaż Sądowi, w jakim zakresie zmienił się udział małoletniego w opłatach za mieszkanie po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty. Opisz Sądowi dlaczego zwiększyły się opłaty. Może to być np. sytuacja, że wynajęłaś droższe mieszkanie bądź wyprowadziłaś się z małoletnim od rodziców i musiałaś wynająć mieszkanie. Wskaż jak wzrosły Twoje koszty. Pamiętaj, że jeżeli mieszkasz sama z małoletnim dzieckiem to udział dziecka w opłatach za mieszkanie będzie wynosił połowę. Jeżeli np. mieszkasz z bratem, siostrą, rodzicem czy znajomym – zawsze musisz koszty mieszkania podzielić przez wszystkie osoby mieszkające w domu/mieszkaniu aby obliczyć udział małoletniego.

Przykład: w chwili wydania przez Sąd Rejonowy wyroku zasądzającego alimenty na rzecz małoletniego dziecka mieszkałaś z małoletnim dzieckiem w wynajmowanym mieszkaniu, gdzie czynsz i wszelkie opłaty ponosił zobowiązany do alimentacji – pozwany. Obecnie pozwany nie pokrywa już tych kosztów, więc razem z małoletnim wynajęłaś inne mieszkanie za 2.000 zł miesięcznie. Udział małoletniego w czynszu będzie więc wynosił 1.000 zł miesięcznie. Jest to zwiększona usprawiedliwiona potrzeba małoletniego, która nie istniała w chwili wydawania wyroku zasądzającego alimenty, a która jest okolicznością uzasadniającą podwyższenie alimentów przez Sąd.

koszt leczenia dziecka

Tutaj porównaj sytuację z chwili wydania wyroku zasądzającego alimenty na rzecz małoletniego dziecka z obecną sytuacją. Jeśli po wydaniu wyroku dziecko przewlekle zachorowało wskaż, jakie z tego tytułu musisz ponosić wydatki. Opisz wizyty u lekarza i ich koszt, wskaż leki jakie dziecko musi przyjmować i ich miesięczny koszt.

Musisz pamiętać, że zmiana orzeczenia zasądzającego alimenty przez sąd jest możliwa jedynie w razie zmiany stosunków po jego wydaniu. Ustalenie czy i do takiej zmiany doszło następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi. A zatem postępowanie dowodowe ma charakter porównawczy tego, co było podstawą zasądzenie alimentów w poprzedniej sprawie, z tym co się zmieniło po wydaniu wyroku.

Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji

Do zmiany możliwości zarobkowych dochodzi w sytuacji, gdy po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty na rzecz małoletniego, osoba zobowiązana podjęła lepiej płatną pracę, albo dostała awans, czy też podjęła dodatkowe zatrudnienie. W takiej sytuacji z pewnością zwiększają się możliwości zarobkowe zobowiązanego.

Do zwiększenia możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji dochodzi też w sytuacji, gdy pozwany po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty ukończył studia, wobec czego może podjąć lepszą pracę, odpowiednią do jego wykształcenia i kwalifikacji, czy też ukończył dodatkowy kurs, który wpływa na możliwość podjęcia przez niego lepiej płatnej pracy. Należy bowiem pamiętać, iż przez możliwości zarobkowe należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane przez zobowiązanego, ale zarobki i dochody, które osoba zobowiązana powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych (wyrok SN z 9 stycznia 1959 rok, III Cr 212.58).

Przykład: W momencie zasądzania alimentów na rzecz małoletniego dziecka Pozwany był studentem i dorabiał jako kelner. Między czasie zobowiązany do alimentacji ukończył studia na kierunku filologii angielskiej i stał się wykwalifikowanym tłumaczem języka angielskiego, jednak nadal pracuje jako kelner w celu uniknięcia podwyższenia alimentów wobec swojego syna. Sąd, zasądzając podwyższone alimenty weźmie pod uwagę wynagrodzenie jakie mógłby uzyskiwać jako tłumacz języka angielskiego, a nie wynagrodzenie jakie faktycznie otrzymuje.

Z kolei do zwiększenia możliwości majątkowych zobowiązanego do alimentacji dochodzi w sytuacji, gdy pozwany nabył np. kosztowną biżuterię, drogi samochód czy nową nieruchomość, którą może wynająć. Do zwiększenia możliwości majątkowych pozwanego dochodzi również w sytuacji gdy po wydaniu wyroku zasądzającego alimenty, zobowiązany do alimentacji otrzymał spadek, czy też darowiznę.

Opłaty i wydatki od pozwu

Musisz pamiętać, że składając pozew o podwyższenie alimentów nie masz obowiązku ponoszenia żadnych opłat i wydatków. Koszty te ponosi Skarb Państwa. Jednakże, gdy Sąd uwzględni Twoje powództwo kosztami zostanie obciążony pozwany np. jeżeli w postępowaniu reprezentuje Cię pełnomocnik, to wtedy pozwany będzie musiał uiścić koszty zastępstwa procesowego.

Podpis

Pozew musi być własnoręcznie podpisany. W tym przypadku, gdy pozew o podwyższenie alimentów jest składany przez przedstawiciela ustawowego (najczęściej rodzica), to on musi złożyć własnoręczny podpis, gdyż to on reprezentuje małoletniego. Pozew niepodpisany powoduje, że Sąd wezwie Cię do uzupełnienia braków formalnych. Od momentu wezwania masz 7 dni na uzupełnienie pozwu. Taka sytuacja powoduje, że postępowanie się przedłuży.

Wymienienie załączników

Musisz również pamiętać o dołączeniu dokumentów, na które powołujesz się w pozwie o podwyższenie alimentów oraz o konieczności wskazania ich w spisie załączników. Do pozwu dołącz również jego odpis dla strony przeciwnej oraz kserokopie załączników. Z art. 126 § 1 pkt 5 k.p.c wynika, że każde pismo procesowe, a zatem również pozew, powinno zawierać wymienienie załączników. W związku z powyższym, każdy dokument na który powołujesz się w pozwie i załączasz go do pisma powinien być wymieniony w spisie załączników.