W jaki sposób złożyć pozew o alimenty na rzecz małoletniego dziecka

Zgodnie z art. 128 krio rodzice są obowiązani względem dziecka do świadczeń alimentacyjnych tj. do dostarczania małoletniemu środków utrzymania i w miarę potrzeby również środków wychowania aż do momentu uzyskania przez nie samodzielności. Najczęściej będzie to moment, kiedy uprawniony ukończy 18 lat. Jednakże, należy pamiętać, iż w przypadku gdy dziecko kontynuuje naukę lub jest chore i nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, obowiązek alimentacyjny będzie trwał nadal.

Gdy jedno z rodziców nie ponosi kosztów utrzymania małoletniego dziecka wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, przedstawiciel ustawowy (najczęściej rodzic), który reprezentuje małoletniego powinien złożyć pozew do Sądu o zasądzenie na jego rzecz alimentów.

Oznaczenie stron w pozwie

To małoletni jest powodem w procesie, zaś przedstawiciel ustawowy działa w imieniu i na rzecz małoletniego, tak aby ten mógł skorzystać z przysługujących mu praw. Dzieje się tak, gdyż osoby które nie mają 18 lat - nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych, która jest niezbędna do samodzielnego działania przed sądem.

Przykład: matka, która dochodzi zasądzenia alimentów w imieniu swojego małoletniego dziecka., w pozwie musi wskazać że powodem jest dziecko, a nie ona. Gdy matka wskaże siebie jako powoda, sąd odrzuci pozew. Zatem oznaczenie powoda powinno wyglądać w następujący sposób: Powód: XYZ (nr Pesel) reprezentowany przez matkę małoletniego przedstawicielkę ustawową XYZ ( nr Pesel) i wskazanie adresu zamieszkania.

W sytuacji gdy uprawnionymi do świadczeń jest dwójka bądź więcej małoletnich to w pozwie jako powodów należy wskazać wszystkie dzieci, które będą reprezentowane przez jednego przedstawiciela ustawowego.

Pozwanym w procesie będzie rodzic, który pomimo ustawowego obowiązku alimentacyjnego nie łoży na utrzymanie małoletniego.

Oznaczając strony procesu musisz pamiętać, aby wskazać ich imię, nazwisko, adres, a także nr PESEL. W przypadku składania pozwu o alimenty na rzecz małoletniego dziecka przez przedstawiciela ustawowego niezbędne jest wskazanie również jego danych tj. imienia i nazwiska, nr PESEL, adresu zamieszkania, a także stopnia pokrewieństwa z małoletnim.

Właściwość Sądu, czyli do którego Sądu skierować pozew o alimenty?

Pozew o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniego musisz skierować do właściwego sądu. Rzeczowo właściwym sądem będzie zawsze sąd rejonowy, chyba że domagasz się zasądzenia alimentów w pozwie rozwodowym. W takiej sytuacji będzie właściwy Sąd Okręgowy. Jeśli chodzi o właściwość miejscową ustawodawca pozostawił Ci dwie możliwości. Uprawniony do alimentów może wytoczyć powództwo przed Sąd według swojego miejsca zamieszkania (adres zamieszkania dziecka), lub przed sąd zamieszkania strony pozwanej. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w kraju, możesz wytoczyć powództwo wyłącznie według miejsca zamieszkania powoda. Na marginesie należy wskazać, że jeżeli pozwany mieszka za granicą, powód może dochodzić alimentów także przed sądem polskim.

Przykład:

• jeżeli małoletni ma miejsce zamieszkania na Woli, właściwy do rozpoznania sprawy będzie Sąd Rejonowy dla Warszawy - Woli w Warszawie
• jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania w Śródmieściu, właściwy do rozpoznania sprawy będzie również Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie,
  to od Ciebie zależy do którego sądu złożysz pozew o alimenty, gdyż jak wspomniano powyżej miejscowo właściwym sądem jest zarówno sąd zamieszkania dziecka, jak i sąd zamieszkania pozwanego.

Zgodnie z art. 25 k.c miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z kolei zgodnie z art. 26 § 1 k.c miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zgodnie z § 2 powyższego przepisu jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Dlatego też miejsce zameldowania powoda czy pozwanego nie ma tutaj żadnego znaczenia. Ważne jest tutaj miejsce faktycznego pobytu z zamiarem jego kontynuowania.

Określenie wartości przedmiotu sporu.

W pozwie o alimenty musisz także wskazać wartość przedmiotu sporu z uwagi na to, iż jest to roszczenie majątkowe. Zastosowanie ma tutaj art. 22 k.p.c, zgodnie z którym w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok - za cały czas ich trwania. Zatem jeżeli wytaczasz powództwo, w którym żądasz zasądzenia alimentów w kwocie np. 2.000 zł miesięcznie, wartość przedmiotu sporu będzie równa 24.000 zł (2.000 zł × 12 m-cy=24.000 zł). W przypadku powództwa o podwyższenie (obniżenie) alimentów, wartość przedmiotu sporu to iloczyn 12 x różnica między dotychczasową wysokością alimentów a wnioskowanymi alimentami.

Przykład: alimenty dotychczas wynosiły 2.000 zł misięcznie, powód żąda podwyższenia do wysokości 2.500 zł miesięcznie, wartość przedmiotu sporu będzie wynosić 30.000 zł (2.500×12 m-cy=30.000zł)

Prawidłowy tytuł pisma.

Gdy kierujesz pozew do Sądu pamiętaj, abyś odpowiednio zatytułował pismo. Prawidłowy tytuł pisma powinien brzmieć Pozew o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniego lub pozew o alimenty. Co prawda błędne zatytułowanie pisma nie powoduje negatywnych skutków dla strony takich jak odrzucenie pozwu czy wezwanie do uzupełniania braków formalnych, jednakże prawidłowe zatytułowanie pisma przyśpiesza rozpoznanie sprawy.

Pamiętaj koniecznie o wskazaniu adresu, danych osobowych oraz nr PESEL stron, a także o własnoręcznym podpisie pod pismem. Gdy w piśmie pominiesz te dane narazisz się na brak formalny i wydłużenie postępowania. W takim przypadku Sąd na podstawie art. 130 § 1 k.p.c wezwie cię do uzupełnienia braków formalnych pod rygorem zwrotu pozwu. Zgodnie z tym przepisem Jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. Jak wynika z powyższego na uzupełnienie braku formalnego masz 7 dni od dnia doręczenia ci wezwania sądu do uzupełnienia braków formalnych.

Określenie żądania.

Pozew powinien składać się z dwóch części: określenia żądania oraz jego uzasadnienie. Określenie żądania powinno być jasne dla Sądu, należy wskazać tutaj przede wszystkim kwotę jakiej żądamy na rzecz małoletniego. Obok głównego żądania tj. zasądzenia odpowiedniej kwoty alimentów, możesz także wnioskować o inne czynności, które może dokonać sąd, m.in.:

• zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania,
• powołanie i przeprowadzenie dowodu ze wskazanych przez Ciebie świadków,
• zażądanie o zwrócenie się przez Sąd do odpowiednich instytucji (sądy, urzędy, banki) o udostępnienie dokumentów,
• polecenie pozwanemu dostarczenia różnego rodzaju dokumentów będących w jego posiadaniu,
• przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność powoda czy też,
• zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, jeżeli jesteś reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.

Uzasadnienie żądania.

Z kolei uzasadnienie żądania powinno zawierać okoliczności faktyczne sprawy z przytoczeniem dowodów, które mają poprzeć twoje żądania. Powinieneś załączyć jak najwięcej dowodów, z których wynika fakt istnienia obowiązku alimentacyjnego pozwanego oraz fakty wpływające na wysokość alimentów. Uzasadnienie powinno być czytelne dla Sądu. Najlepiej, jeśli podzielisz je na rozdziały. W pozwie powinny się znaleźć następujące rozdziały:

• usprawiedliwione potrzeby małoletniego - opisz szczegółowo wydatki, jakie ponosisz na rzecz małoletniego, np. związane z wyżywieniem, mieszkaniem, edukacją wypoczynkiem, leczeniem - najlepiej jeśli każdą grupę wydatków opiszesz w podrozdziałach (np. koszty mieszkania - tutaj wskaż opłaty np. za czynsz, gaz, energię, wodę) i załączysz odpowiednie dokumenty na potwierdzenie ponoszonych wydatków - tj. faktury lub rachunki. Pamiętaj, aby załączyć rachunki wraz z potwierdzeniem dokonywania transakcji z twojej karty płatniczej, gdyż tylko takie rachunki stanowią dowód w sprawie.
• możliwości zarobkowe i majątkowe (zarówno twoje jak i pozwanego) - tutaj opisz swoją i pozwanego sytuację majątkową, dołącz zaświadczenie o zarobkach jeżeli pracujesz, lub np. decyzję o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej, powołaj się również na nieruchomości jakie posiadasz ty lub pozwany, wskaż w jakich bankach pozwany posiada konta czy lokaty.
• Zakres pieczy sprawowanej nad małoletnim - zgodnie z art. 135 § 2. krio wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Jeżeli dziecko pozostaje pod opieką matki tzn. ona się nim opiekuje (np. pielęgnuje je, karmi) i w związku z tym nie podejmuje pracy zarobkowej, to najczęściej cały ciężar dostarczania środków materialnych na utrzymanie dziecka powinien ponieść ojciec.

Czym więcej przedstawisz dowodów, tym sprawniejsze będzie postępowanie. Dokumentem który obowiązkowo musisz załączyć to oryginał skróconego odpisu aktu urodzenia małoletniego powoda - gdy dziecko pochodzi ze związku małżeńskiego , a w przypadku gdy dziecko pochodzi ze związku pozamałżeńskiego - zupełny odpis aktu urodzenia małoletniego.

Jak zostało wspomniane powyżej w pozwie musisz oznaczyć kwotę alimentów, którą chcesz uzyskać. Zgodnie z art. 133 § 1 krio i art. 135 § 1, 2 krio wysokość alimentów jest uzależniona od:

• usprawiedliwionych potrzeb małoletniego,
• możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego,
• ponoszonych starań osobistych o wychowanie i utrzymanie małoletniego.

Omówienie powyższych przesłanek będzie przedmiotem kolejnego artykułu. Oczywiście sąd zasądzi wyższe alimenty w przypadku, gdy uprawniony wykaże dużo usprawiedliwionych potrzeb do zaspokojenia i gdy zobowiązany wykazuje wysoką zdolność zarobkową i majątkową.

Opłaty i wydatki od pozwu.

Musisz pamiętać, że składając pozew o zasądzenie alimentów nie masz obowiązku ponoszenia żadnych opłat i wydatków. Koszty te ponosi Skarb Państwa. Jednakże, gdy Sąd uwzględni twoje powództwo kosztami zostanie obciążony pozwany np. jeżeli w postępowaniu reprezentuje Cię pełnomocnik, to wtedy pozwany będzie musiał uiścić koszty zastępstwa procesowego.

Pozew musi być własnoręcznie podpisany. W tym przypadku, gdy pozew o alimenty jest składany przez przedstawiciela ustawowego (najczęściej rodzica), to on musi złożyć własnoręczny podpis, gdyż to on reprezentuje małoletniego. Pozew niepodpisany powoduje, że Sąd wezwie Cię do uzupełnienia braków formalnych. Od momentu wezwania masz 7 dni na uzupełnienie pozwu. Taka sytuacja powoduje, że postępowanie się przedłuży.

Wymienienie załączników.

Musisz również pamiętać o dołączeniu dokumentów, na które powołujesz się w pozwie oraz o konieczności wskazania ich w spisie załączników. Do pozwu dołącz również jego odpis dla strony przeciwnej oraz kserokopie załączników. Z art. 126 § 1 pkt 5 k.p.c wynika, że każde pismo procesowe, a zatem również pozew, powinno zawierać wymienienie załączników. W związku z powyższym, każdy dokument na który powołujesz się w pozwie i załączasz go do pisma powinien być wymieniony w spisie załączników.