Wniosek do Prokuratury o skierowanie do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo posiadania narkotyków

Celem niniejszego artykułu jest opisanie:

1. instytucji warunkowego umorzenia postępowania w postępowaniu karnym o przestępstwo posiadania narkotyków z art.62 ust. 1 lub 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
2. kto może złożyć do Prokuratury wniosek o skierowanie do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo posiadania narkotyków,
3. warunków, jakie musi spełnić sprawca przestępstwa posiadania narkotyków z art. 62 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, aby mógł złożyć do Prokuratury wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego,
4. okoliczności, jakie Prokurator bierze pod uwagę rozważając skierowanie do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec sprawcy przestępstwa posiadania środków odurzających.

Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo posiadania narkotyków?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego została uregulowana w art. 66 k.k.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego polega na tym, że Sąd w wyroku stwierdza fakt popełnienia przez oskarżonego przestępstwa posiadania środków odurzających, jednakże odstępuje od wydania wyroku skazującego z uwagi na szczególne łagodzące okoliczności dotyczące popełnionego czynu oraz sprawcy przestępstwa.

Co różni warunkowe umorzenie postępowania karnego od skazania za przestępstwo posiadania narkotyków?

O warunkowe umorzenie postepowania karnego powinny zabiegać osoby zatrzymane na popełnieniu przestępstwa posiadania narkotyków, którym zależy na zachowaniu statusu osoby nie karanej za przestępstwo, a więc na zachowaniu tzw. czystej karty karnej. W razie warunkowego umorzenia postepowania karnego sprawca przestępstwa posiadania narkotyków pozostaje osobą niekaraną za przestępstwo. To właśnie niekaralność za przestępstwo jest główną zaletą warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Jakie są konsekwencje wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego następuje na okres próby wynoszący 1 rok albo 2 lata, licząc od daty uprawomocnienia się wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne.

Jeżeli w okresie próby sprawca przestępstwa posiadania narkotyków popełni kolejne przestępstwo lub nie wykonuje nałożonych na niego w wyroku obowiązków, wówczas Sąd może podjąć warunkowo umorzone wobec niego postępowanie karne. W takim przypadku postepowanie karne warunkowo umorzone "odżywa" i toczy się na ogólnych zasadach. W zdecydowanej większości przypadków kończy się wyrokiem skazującym.

Jeżeli Sąd nie podejmie wobec sprawcy przestępstwa warunkowo umorzonego postępowania karnego wówczas do tego postępowania karnego nie ma już powrotu, a z Krajowego Rejestru Karnego zostaje wykreślona jakakolwiek informacja o prowadzonym wcześniej postępowaniu karnym.

W trakcie trwania okresu próby oskarżony powinien wykonywać obowiązki, nałożone na niego przez Sąd w wyroku warunkowo umarzającym postępowanie karne. Najczęściej jest to obowiązek podjęcia terapii dla osób uzależnionych od środków odurzających bądź obowiązek zapłaty świadczenia pieniężnego na wskazany przez Sąd cel społeczny.

Kto może się ubiegać o warunkowe umorzenie postępowania karnego?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest możliwe, jeżeli przestępstwo, które popełniła osoba podejrzana, jest zagrożone karą do 3 lat pozbawienia wolności. W związku z powyższym możliwe jest ubieganie się o warunkowe umorzenie postępowania karnego zarówno za czyn z art. 62 ust.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkotyków tj. posiadanie narkotyków, jak i za czyn z art. 62 ust.3, tj. posiadanie narkotyków stanowiące wypadek mniejszej wagi. Należy jednak podkreślić, iż nie jest możliwe warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec sprawcy przestepstwa posiadania środków odurzających w znacznej ilości z art. 62 ust.2 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (czyli kilkudziesięciu porcji narkotyku) z uwagi na zagrożenie karą pozbawienia wolności do 8 lat.

Warunkiem konicznym do ubiegania się o warunkowe umorzenia postępowania jest uprzednia niekaralność sprawcy za przestępstwo popełnione umyślnie. Dla przykładu osoba karana za przestępstwo kradzieży (a więc przestępstwo umyślne) nie może się ubiegać o warunkowe umorzenie postepowania karnego w sprawie o posiadanie narkotyków do momentu zatarcia poprzedniego skazania, właśnie z uwagi na karalność za przestępstwo umyślne.

O warunkowe umorzenie postępowania karnego może się ubiegać osoba karana za przestępstwo nieumyślne, np. spowodowanie wypadku drogowego z art.177 par. 1 k.k.

Największe szanse na warunkowe umorzenie postępowania karnego ma osoba zatrzymana na posiadaniu kilku porcji narkotyku, np. 4 gram marihuany. W przypadku posiadania kilkunastu porcji narkotyków warunkowe umorzenie postepowania karnego nadal jest możliwe, choć już niezwykle trudne.

Kto decyduje o warunkowym umorzeniu postępowania karnego w postepowaniu karnym o przestępstwo posiadania narkotyków?

Należy podkreślić, iż tylko Sąd może warunkowo umorzyć prowadzone przeciwko sprawcy postępowanie karne o posiadanie narkotyków. Nie może uczynić tego Prokurator. Prokurator może natomiast skierować do Sądu wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego, który zastępuje akt oskarżenia. Przekonanie Prokuratora do złożenia do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego zamiast aktu oskarżenia jest niezwykle istotne. W takim bowiem przypadku Sąd otrzymuje zgodne stanowisko oskarżyciela publicznego i oskarżonego. Zarówno Prokurator, jak i oskarżony wnioskują do Sądu o zakończenie postepowania karnego poprzez jego warunkowe umorzenie. Niezwykle rzadko zdarza się, by Sąd takiego zgodnego wniosku nie uwzględnił.

Temu właśnie celowi służy adresowany do Prokuratora wniosek o skierowanie do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego.

Przy jakiej ilości narkotyków możliwe jest skierowanie przez Prokuraturę wniosku do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo posiadania narkotyków?

Możliwość ubiegania się o skierowanie przez Prokuraturę wniosku do Sądu warunkowe umorzenie postępowania karnego jest uzależniona od ilości i rodzaju posiadanych przez podejrzanego narkotyków. Jeżeli w czasie zatrzymania podejrzany posiadał środek odurzający, którego waga odpowiada w przybliżeniu kilku porcjom narkotyku - wówczas podejrzany ma duże szanse na warunkowe umorzenie postępowania karnego. W razie zatrzymania na posiadaniu kilkunastu porcji narkotyku przekonanie Prokuratora do złożenia do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego jest teoretycznie możliwe, choc niezwykle trudne.

Trzeba dodać, iż nie bez znaczenia jest również rodzaj środka odurzającego, jaki posiadała osoba podejrzana. Jeżeli były to tzw. narkotyki miękkie (np. marihuana, amfetamina) szanse na uzyskanie warunkowego umorzenia postępowania karnego są duże większe niż w przypadku posiadania tzw. narkotyków twardych (heroina, kokaina).

Jeżeli Prokurator skierował już do Sądu akt oskarżenia za czyn posiadania narkotyków, zanim podejrzany złożył do Prokuratora swój wniosek, wówczas sprawca przestępstwa już jako oskarżony może złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego do Sądu, do którego sprawa trafiła. Więcej informacji na temat wniosku do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania karnego znajdziesz w artykule: Wniosek do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo posiadania narkotyków.

W art. 66 k.k. zostały wskazane przesłanki, które Prokurator bierze pod uwagę przy rozważaniu skierowania do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego:

1. wina i społeczna szkodliwość popełnionego przestępstwa nie są znaczne;
2. okoliczności popełnionego przestępstwa nie budzą wątpliwości;
3. sprawca przestępstwa jest niekarany za przestępstwo popełnione umyślnie;
4. postawa sprawcy przestępstwa, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia;

które uzasadniają przekonanie, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania karnego sprawca przestępstwa będzie przestrzegał porządku karnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Po wpłynięciu do Sądu wniosku prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania wobec sprawcy przestępstwa posiadania narkotyków, Sąd podejmuje decyzję w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego na posiedzeniu bądź na rozprawie. Sąd w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego orzeka wyrokiem.

Sąd kieruje sprawę na posiedzenie w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego na wniosek Prokuratora, z urzędu bądź na wniosek oskarżonego. O terminie posiedzenia w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego Sąd zawiadamia oskarżonego, którego obecność na posiedzeniu nie jest obowiązkowa. Jednakże oskarżony osobistym stawiennictwem wykazuje szacunek Sądowi oraz że zdaje sobie sprawę z powagi sytuacji.

We wniosku do Prokuratury o skierowanie do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania należy wskazać następujące warunki:

1. określić na jaki okres próby wnosi się o warunkowe umorzenie postępowania karnego tj. albo na okres 1 roku, albo 2 lat próby;
2. zaproponować kwotę świadczenia pieniężnego na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Uzasadnienie wniosku o warunkowe umorzenie postępowania w sprawie o przestępstwo posiadania środków odurzających z art. 62 ust.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii powinno zawierać następujące okoliczności:

• wskazanie na jednorazowy przypadek wejścia w posiadanie środka odurzającego; wyrażenie skruchy i potępienia swojego czynu, chęć poprawy;
• pozostawanie podejrzanego od czasu zatrzymania w całkowitej abstynencji od narkotyków;
• podjęcie przez podejrzanego terapii dla osób uzależnionych od środków odurzających; dobrowolne wsparcie finansowe na rzecz fundacji, zajmującej się pomocą osobom uzależnionym od środków odurzających;
• argumenty potwierdzające zasługujący na aprobatę dotychczasowy sposób życia podejrzanego;
• uzasadnienie, dlaczego wydanie wyroku skazującego wobec podejrzanego będzie miało dla niego i jego rodziny tragiczne skutki (utrata pracy, brak możliwości łożenia na utrzymanie rodziny itp.); dokumenty potwierdzające osiągnięcia edukacyjne, zawodowe, działalność charytatywną lub społeczną).