Korzyści z warunkowego umorzenia postępowania karnego w sprawie o jazdę pod wpływem alkoholu

Celem wstępu należy wskazać, iż z dniem 18 maja 2015r. zostały zaostrzone przepisy dotyczące okresu na jaki Sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. W obecnym stanie prawnym przy wydaniu przez Sąd wyroku skazującego okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi od 3 do 15 lat.

Jednakże pomimo wprowadzonej nowelizacji Sąd ma nadal ma możliwość wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne w stosunku do sprawcy przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k.

Powyższe oznacza, iż Sąd w przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego może:

• odstąpić od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
  lub
• orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 1 roku lub 2 lat.

Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego została uregulowana w art. 66 k.k. Istota warunkowego umorzenia postępowania karnego polega na tym, że Sąd w wyroku warunkowo umarzającym postępowanie karne stwierdza fakt popełnienia przez sprawcę przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k., jednakże odstępuje od wydania wyroku skazującego z uwagi na szczególne łagodzące okoliczności dotyczące sprawcy przestępstwa oraz okoliczności dotyczące popełnionego czynu.

Tylko w przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego sprawca przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości zachowuje status osoby niekaranej za przestępstwo popełnione umyślnie, tj. zachowuje czystą kartę karną.

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego może złożyć osoba, która jest uprzednio niekarana za przestępstwo popełnione umyślnie. Innymi słowy, osoba karana za przestępstwo popełnione umyślnie nie może złożyć do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania.

Zgodnie z art. 66 k.k. sprawca przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości może złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania gdy:

1. wina i społeczna szkodliwość popełnionego przestępstwa nie są znaczne;
2. okoliczności popełnionego przestępstwa nie budzą wątpliwości;
3. sprawca przestępstwa jest niekarny za przestępstwo popełnione umyślnie;
4. postawa sprawcy przestępstwa, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia;

uzasadniają przekonanie, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania karnego sprawca przestępstwa będzie przestrzegał porządku karnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Spełnienie w/w przesłanek łącznie daje Sądowi podstawę do ewentualnego orzeczenia warunkowego umorzenia postępowania wobec sprawcy przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k.

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego sprawca przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. może złożyć zarówno do Prokuratury, jak i bezpośrednio do Sądu w zależności od tego, który organ jest dysponentem akt sprawy.

Jak wygląda procedura złożenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania na etapie postępowania przygotowawczego?

1) Wniosek do Prokuratury o skierowanie do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego

Na wstępie należy wskazać, iż decyzja w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego zapada w formie wyroku. Powyższe oznacza, że warunkowo umorzyć postępowanie może tylko Sąd.
Jednakże podejrzany o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. może już na przesłuchaniu na Policji w charakterze podejrzanego złożyć do akt sprawy wniosek do Prokuratury o skierowanie do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosku o warunkowe umorzenie postępowania. Wówczas Policjant załączy do akt sprawy złożony wniosek.

Podejrzany, który nie złożył na przesłuchaniu wniosku do Prokuratury o skierowanie do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania może taki wniosek złożyć bezpośrednio do Prokuratury, po ustaleniu pod jaką sygnaturą prowadzona jest sprawa.
Jeżeli Prokurator przychyli się do złożonego wniosku, wówczas wyśle do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosek o warunkowe umorzenie postępowania w sprawie o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k.

2) Wniosek do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania karnego

W sytuacji gdy Prokurator uzna, że według niego nie zachodzą w sprawie przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania, wysyła do Sądu akt oskarżenia. Wówczas w takim przypadku oskarżony może złożyć ponownie wniosek o warunkowe umorzenie postępowania już bezpośrednio do Sądu.

Ponadto gdy oskarżony nie złożył wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego do Prokuratury, a Prokurator wysłał już akt oskarżenia do Sądu i nadana jest już sygnatura akt, wówczas oskarżony może złożyć do Sądu wniosek o warunkowe umorzenie postępowania. Sąd rozpozna złożony przez oskarżonego wniosek na posiedzeniu lub rozprawie.

3) Sprzeciw od wyroku nakazowego wraz z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania karnego

Celem wstępu należy wskazać, iż zgodnie z art. 500 § 1 k.p.k. „W sprawach, w których prowadzono dochodzenie, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać wyrok nakazowy”.

Natomiast zgodnie z § 3 cytowanego przepisu „Sąd może wydać wyrok nakazowy, jeżeli na podstawie zebranych dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości”.

Innymi słowy, jeżeli Sąd oceni, iż w rozpoznawanej sprawie zachodzą przesłanki do wydania wyroku nakazowego, może wydać na posiedzeniu niejawnym wyrok nakazowy. O terminie wydania wyroku nakazowego strony tj. oskarżony oraz oskarżyciel publiczny nie są zawiadamiane. Odpis wyroku nakazowego Sąd wysyła oskarżonemu oraz oskarżycielowi publicznemu.

Jeżeli oskarżony nie zgadza się z treścią wyroku nakazowego, wówczas może złożyć sprzeciw w ciągu 7 dni od odebrania odpisu wyroku.

W razie złożenia sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc, a sprawa przekazywana jest do referatu innego Sędziego. Należy podkreślić, iż przekroczenie 7 - dniowego terminu na złożenie sprzeciwu od wyroku nakazowego powoduje, iż wyrok staje się prawomocny.

Jeżeli Sąd w Twojej sprawie wydał wyrok nakazowy, a nie zgadzasz się z jego treścią, wówczas możesz złożyć do Sądu w terminie 7 dni sprzeciw od takiego wyroku. Wraz z sprzeciwem możesz złożyć do Sądu wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego.